---

Merhaba Kemal, öncelikle röportaj teklifimi kabul ettiğin için çok teşekkür ederim. Özellikle Türk  oyun sektörüne emek veren birçok isim seni çok iyi tanıyor. Her zaman bu işin mutfağında çalışan gizemli bir isim olduğun için, bir o kadar da seni tanımayan çok insan var. 

Röportaj boyunca seni Ghost Games’te, Need for Speed: Heat’in Teknik Sanatçı konumunda  çalışan bir yapımcı olarak tanıtacağız fakat bundan önce lütfen seni bilmeyenler için bize  kendinden, hobilerinden, eğitim hayatından ve Türk oyun sektörüne dair yaptığın işlerden ve  bulunduğun konumdan bahsedebilir misin? 

Merhabalar Tayfun ve NFSTR ailesi! 2011’de Notre Dame de Sion Fransız Lisesi’nden mezun olduktan  sonra Kadir Has Üniversitesi Görsel İletişim Tasarımı bölümünü 2014 yılında tamamladım. Ardından  Danimarka devletinin bursuyla IT University of Copenhagen’daki Oyun Tasarımı bölümünde okudum  ve orada yüksek lisans eğitimimi tamamladım. 

Göteborg’taki Electronic Arts Ghost Games firmasında 2 yıl boyunca çalıştım ve UI (Arayüz) ekibinde  teknik sanatçı pozisyonunda yer aldım. NFS: Heat’in görev sistemi, haritası, puanlama sistemi,  karakter ve araba modifikasyon menüleri, teleport kuralları, arayüz efektleri ve kontrol sistemleri  üzerinde çalıştım. Bu menülerden bazılarının hem UX tasarımını hem de görsel tasarımını yaptım.  Ancak ekipteki ana görevim bu UI sistemlerinin kodlaması üzerine oldu. NFS: Heat’in yapımı için EA’in  Frostbite oyun motorunu kullandık. 

Ghost Games firması kapandıktan sonra Nisan 2020’de Electronic Arts DICE ekibine geçtim. Şu an  Battlefield 2042’nin yapımında teknik UI tasarımcısı olarak çalışmaktayım. Oyunlar haricinde film izlemeyi ve felsefe kitaplarını okumayı seviyorum. Formula 1’i ve MotoGP’yi takip etmeyi de seviyorum.

---

TRGamer olsun, Dijital Oyun Kültürü (DOK) bloğu olsun ve akademik bilim yazıları olsun; oyun  sektörü için yazdığınız önemli makaleler ve röportajlarınız oldu. Türkiye’de ve dünyada oyun sektörüne bunca emek vermenize sebep olan istek ve arzu neydi?

Diğer birçok yaratıcı endüstri ürününün aksine video oyunları hala genç bir sektör ve bence bu  alanda keşfedilmeyi bekleyen birçok bakir toprak var. Film veya edebiyat gibi kemikleşmiş sanat  dallarında radikal bir yenilik yapmak zor ama oyun sektörü buna daha müsait. Nasıl ki sanayi çağının  kültürel ürünü filmlerse, içinde yaşadığımız bilişim çağının kültürel ürünü video oyunlarıdır. 

Oyunlara karşı bu kadar ilgi duymamı sağlayan başka bir kriter ise oyunların multidisipliner yönü.  Başarılı bir oyun yapımı geliştirebilmek için sanat, müzik, senaryo yazımı, tasarım ve mühendislik gibi  birçok sanat dalının bir araya gelmesi gerekiyor. Farklı disiplinlerden gelen bu kişilerin bir araya gelip  koordine olması ve beraber bir ürün çıkarabilmesi bile başlı başına bir sanat. Bilhassa triple-A  seviyesindeki yapımlarda çalışınca proje yönetimi gibi diğer alanların önemini daha iyi kavramaya  başlıyorsunuz. 

Ayrıca oyunlar, diğer sanat dallarının aksine katılımcıların aktif olarak eyleme geçmesini gerektirir.  Yani bir oyun, oyuncular bu oyunla etkileşime geçtikleri zaman var olur. Bu aktif etkileşim, bir film  izlemekten veya kitap okumaktan farklıdır. Oyunlarda özne oyuncudur ve oyuncunun gönderdiği her  girdiye karşılık bir dönüt vardır. Her oyunun anlatmak istediği bir derdi vardır ve tasarımcılar, oyunun  mekanikleri sayesinde oyuncularla bir diyalog içerisine girer. Bu da her oyun için farklı bir deneyim oluşturur. Bugüne kadar yazdığım oyun incelemelerinde ve makalelerinde bu farklı deneyimleri  analiz etmeye çalıştım, bilhassa farklı bir deneyim sunan oyunları mercek altında tutarak. En başta da  söylediğim gibi oyunların yenilikçi yönü beni hala en çok heyecanlandıran kısmı. 


2005 senesinde piyasadaki yerini alan ve serinin en efsane yapımlarından biri olan NFS: MW’ye  yapılan modlardan birinin yapımcısısınız. Dönemine göre bunu yapmak imkansızlığa yakın bir işti.  Hatta bugün bile öyle. Hayranı olduğun yapıma yaptığın bu moddan, seneler sonra asıl oyunun  yapımcısı oldun. Bununla ilgili duygu ve düşüncelerin nelerdir? 

Bu modu yaparken, ileride bir sonraki Need for Speed oyununun yapımında çalışacağım dediğin  oldu mu? Buralara gelme maceranızı bize anlatır mısınız? 

Need for Speed, çocukluğumdan beri benim için en önemli oyun serilerinden biri oldu. Dayımın  hediye ettiği NFS III: Hot Pursuit ve NFS: Most Wanted yapımları bugüne dek en severek oynadığım  oyunlar arasındadır. Dediğin gibi Tayfun, oyun geliştirme kariyerime de ilk NFS’ye mod yaparak başladım. Daha sonra 2007 yılında bu modu yayımladığım ve Need for Speed serisi hakkındaki haberleri paylaştığım bir websitesi kurmuştum. Hatta dipnot olarak NFSIstanbul.com adındaki bu hayran sitesinin NFSTR.com’dan önce kurulduğunu da belirtelim .

Lise ve üniversite dönemimde daha sonra Carmageddon, Neverwinter Nights, Counter Strike gibi oyunlar için yaptığım modlar da oldu. Lisans eğitimimin son senesinde Nowhere Studios’un Monochroma adlı oyununda topluluk yöneticisi pozisyonunda da çalıştım.

Kopenhag’ta okumaya başlamak ise kariyerimdeki en büyük atılımlardan biriydi. Orada hem NGJ ve  Global Game Jam gibi etkinliklerde yer alarak, hem de Nordic Game gibi konferanslara katılarak  sektörden birçok yeni kişiyle tanışma şansım oldu. Yüksek lisans eğitimimin son senesinde de o  dönem IO Interactive’te çalışan Onur Karademir ve Unity’de çalışan ağabeyi Ulaş Karademir ile  tanıştım. Onların tavsiyeleri ve desteği sayesinde profesyonel kariyerime Unity’de başlama fırsatım  oldu. Karademir kardeşler sektördeki çoğu kişiye ellerinden geldiğince destek olmaya çalışıyor. Hem  bana hem de sektöre olan katkılarından dolayı kendilerine buradan bir kez daha teşekkür ederim. 

Unity, profesyonel olarak tam zamanlı çalışmaya başladığım ilk firmaydı. Unity’nin kişisel olarak  bendeki yeri de ayrıdır çünkü gerçek anlamda oyun yapmaya bu oyun motoru sayesinde başlamıştım.  Hem vizyonuna, hem de misyonununa inandığım bir firma Unity ve çalışması gerçekten keyifli bir  firma. Burada 2 yıl boyunca grafik test mühendisi olarak Işıklandırma ekibinde yer aldım. 

Ancak günün sonunda Unity, bir yazılım firması ve benim yurtdışına asıl çıkma sebebim oyun  sektöründe yer almak içindi. 2018 yılında bu hedefimi gerçekleştirme fırsatım oldu. 

Bazı kişiler üniversitenin gerekliliğini sorgular ama üniversitenin bana kazandırdığı önemli artılardan  biri de elde ettiğim çevreydi. Gualtiero Tabacchi, mezun olduktan sonra iletişimimi sürdürdüğüm  hocalardan biriydi ve kendisi Electronic Arts’la iletişime geçmeyi sağlayan isimlerden birisi oldu. Ben  mezun olduktan sonra kendisi Ghost Games’te teknik sanatçı olarak çalışmaya başlamıştı.

Need for Speed’in yapımında çalışmak çocukluk hayallerimden biriydi ve açıkçası çok uzak bir ihtimal  olarak görüyordum bunu. Şans tabii ki her zaman bir faktör ama çabalamadan hiçbir şey elde  edilmiyor. Ghost Games’te çalışmaya başladığım gün gerçekten emeğimin karşılığını aldığımı hissettim. 

Lewis Hamilton’ın 7. F1 şampiyonluğunu kazandığında söylediği gibi, her zaman kendinize inanmaya  devam edin. 

---

Need for Speed serisi özellikle “Underground, Underground 2, Most Wanted ve Carbon” ile altın  yıllarını yaşadı. Halen etkisinde olup, bu dört seriyi unutamayan çok insan var. Bu çocukların çoğu  büyüdü. Biz Türklerden ise hem ekonomik, hem de dayanıklılık açısından NFS UG2’de ilk seçim  araçlarından olan Honda Civic’i artık gerçek hayatta da bir bakımdan Underground 2’nin hatırına  satın alır olduk ya da Most Wanted’daki gibi modifiyeli BMW’ler yapmaya çalışan insanlara  dönüştük. Bu derece bir bağımlılığa sahipken, Need for Speed: ProStreet sonrası inişli çıkışlı bir  Need for Speed serisi gördük.

Bundan dolayı EA, Need for Speed tarihinde ilk kez 2014 senesinde seriye 1 senelik ara verdi ve  2015 senesinde gördüğümüz Need for Speed ile seriyi rebootlaştırdı. 2017 senesinde gelen Need  for Speed: Payback ile de altın yıllarını yaşayan Need for Speed oyunları gibi mükemmel bir  başlangıç yaptılar, bu başlangıcı bu sene sonunda ise senin de büyük emeklerin bulunan Need for  Speed: Heat ile devam ettirecekler. Sana göre yeni Need for Speed’in eski efsane yapımlara ve  reboot oyun sonrasındaki yapımlara göre en büyük farkı ne olacak? 

Need for Speed, ilk döneminde süper arabalara yer veren 2000’li yıllarda ise daha çok modifiye  kültürünü önplana alan bir seri. Serinin ilk oyunlarında daha çok gündüz yarışlarına yer verilirken  Underground serisiyle beraber yasadışı gece yarışları önplana çıktı. Zaman zaman Criterion’ın  geliştirdiği NFS: Hot Pursuit gibi yapımlarla serinin eski ruhu yeniden canlandırılsa da NFS, yeni  kimliğini modifiye kültürüyle harmanlayarak elde etti. Modifikasyon, yeni NFS yapımlarının  vazgeçilmez bir parçası ve çoğu oyuncu da zamanını en az yarışlar kadar garajda arabasını modifiye  ederek geçiriyor.

NFS: Heat, serinin bu iki farklı kimliğini kucaklayan bir yapım ve bunu oyunun mekaniklerine de  yansıtıyor. Gündüzleri Palm City’deki yasal turnuva yarışlarına katılıp para kazanırken geceleri  reputation yani itibar kazanıyorsunuz. Oyunda ilerleyebilmek için her ikisine de ihtiyacınız var. İtibar  puanları, oyundaki seviyenizi arttırıyor ve bu sayede yeni araba ve parça satın alabiliyorsunuz. Tabii ki  yeni arabaları ve parçaları atın alabilmek için paraya da ihtiyacınız var. Oyunda gece ve gündüz  yarışlarının farklı oynanış kuralları var ve bu seride bir ilk. 

Eğer sadece gece yarışlarını veya gündüz yarışlarını tercih ediyorsanız, yan görev olarak Racer  Challenge görevlerini tamamlayabilirsiniz. Böylece geceleri de para kazanmaya devam edebilir ya da  gündüzleri de itibar kazanabilirsiniz. Racer Challenge’ları NFS: Rivals’taki Speedlists gibi  düşünebilirsiniz. 

Bilhassa önceki yapımlara göre NFS: Heat’in en önemli yeniliklerden biri High Heat yarışları. Oyundaki  en iyi parçaları bu yarışlar sayesinde elde edebiliyorsunuz. High Heat yarışlarını en çok cazip kılan ise  büyük risk büyük ödül prensibi. Ancak bu yarışlara girebilmek için hem belli bir Heat seviyesine  ulaşmanız gerekiyor, hem de giriş bedelini ödemeniz gerekiyor. Oyundaki Heat seviyelerini GTA’daki  yıldızlar gibi düşünebilirsiniz. Heat seviyesi arttıkça polis takipleri daha da zorlaşıyor. 


Need for Speed: Heat bir yandan 80’ler Retro havası verirken, Miami gibi özlenen şehirlerden  ilham alarak tasarladığınız büyük bir yarı açık dünya, bu sene sonu hayatımızda olacak. Bu yüzden  aşırı heyecanlıyız. Senin bu konudaki düşünce ve fikirlerin nedir? 

Ghost Games, serinin önceki yapımlarına verilen geribildirimleri göz önüne alarak NFS: Heat’teki  Palm City’yi yarattı. Senin de dediğin gibi Miami ve Florida şehirleri ilham alındı ve biraz da 80’lerin  estetik atmosferi yaratılmaya çalışıldı. Şehirde bazı ünlü sanatçıların yaptığı grafiti çalışmaları da  bulunuyor, umarım oyuncular şehir içinde yer alan bu çalışmaları da beğenirler! 

---

Türkiye’de oyun yapımcısı olmak isteyen birçok genç var. Senin yerinde olmak isteyen birçok  okuyucumuz da var. Belki de birçoğu senin benim gibi zamanını mod yapımına harcıyor ya da kendi  oyunlarını yapıyorlar. Türkiye’de oyun yapımcısı olmak isteyen gençlere tavsiyeleriniz ve  önerileriniz nelerdir?

Montaigne, “Rotası olmayan bir gemiye hiçbir rüzgar yardım edemez“ der. Stephen R. Covey’nin  yazdığı Etkili İnsanların 7 Alışkanlığı adlı kitabında da bahsettiği ikinci alışkanlık “Sonu düşünerek  başlayın“dır. Gelecekte kendinizi nerede görmek istediğinizi düşünün ve o hedefe yönelik çalışın. Şu  anda olmak istediğiniz pozisyonda mısınız? İleride nasıl hatırlanmak istiyorsunuz?

Kişisel olarak hayattaki en büyük şanslarımdan beri küçük yaştan itibaren “büyüyünce“ ne yapmak  istediğimi bilmek oldu. 2007 yılında lise hazırlıktayken kendime hayali bir CV hazırlamıştım ve bu  kurgusal CV’ye göre 2018 yılında hayalim Electronic Arts firmasında çalışmaya başlamaktı. Tam 11 yıl  sonra bu lise hayalimi gerçekleştirme fırsatım oldu. Ne istediğinizi bilmek ve kendinizi tanımak ilk  önerebileceğim tavsiyelerden biri. 

Diğer bir tavsiyem ise etkinliklere katılın ve çevrenizi genişletin. Oyun etkinliklerinin en büyük  avantajı yeni kişilerle tanışmak. Bu tarz etkinliklere portfolyonuzu hazırlayarak gidin. Kiminle  tanışacağınızı bilemezsiniz, hazırlıklı olun. 

Son tavsiyem ise iyi derecede İngilizce öğrenin. İngilizce, bilgi akışının uluslararası kuru. Bu dili  öğrenmeden küresel olarak çok ilerleyebilmeniz mümkün değil maalesef. 


Cevapların için çok teşekkür ederiz Kemal. Tüm sorularım bunlardan ibaret. Eklemek istediğin ve  söylemek istediğin içinde kalan herhangi bir açıklama var mı? 

Bu röportajı NFSTR’ye temsilen hazırladım. Ülkemizin en büyük Need for Speed hayranları burada  toplanmış durumda. Onlara da iletmek istediklerin var mı? 

Son olarak, kariyerime verdiği desteklerden dolayı aileme buradan da teşekkür ederim.

Need for Speed, oyun sektöründeki en eski yarış oyunlarından biri. Bilhassa 2000’li yılların başında  Hızlı ve Öfkeli serisinin popülerleşmesi sayesinde modifiye kültürü ülkemizde de yaygınlaştı ve  internet kafe gibi yerlerde Need for Speed serisi en çok oynanan yapımlardan biri oldu. 

Need for Speed, eski popülerliğine sahip olmasa da hala sevilerek oynanan serilerden. Çok az oyun  serisinin Need for Speed kadar nostaljik değeri var. NFSTR topluluğuna da bu değeri yaşatmaya  devam ettiği için çok teşekkür ederim.

Bana ulaşmak isteyenler https://twitter.com/kemalakay adresinden benimle iletişim kurabilir.

---

---

Çok başarılı bir röportaj olmuş, emeği geçen herkesin ellerine sağlık.